Carski fort zarośnięty lasem. A może być atrakcją

Ile mamy lasów w dzielnicy? A właśnie, że nie tylko ten Bródnowski. Mało kto zna las na Utracie, a to może być kolejne miejsce do miłego spędzenia czasu na Targówku. Tylko ktoś musi o nie zadbać.

Chodzi o las między Targówkiem, a Rembertowem i Kawęczynem. To na tutejszych mokradłach bierze początek Kanał Bródnowski, który płynie potem przez całą dzielnicę. Najbliższa okolica do niedawna była niemal bezludna, więc i do lasu mało kto zaglądał. Sytuacja zmienia się od kiedy  coraz mieszkańców wprowadza się na Osiedle Wilno. I to właśnie administrator tego osiedla, Grzegorz Cesarczyk, zwrócił nam uwagę na zapuszczony las.

Może udałoby się przyspieszyć wspólnie prace, które doprowadzą ten las do oczyszczenia go ze śmieci oraz  będzie miejscem wypoczynku, aktywnego spędzania czasu. Miejsce to pod względem walorów przyrodniczych, swej dzikości, ciekawych miejsc, cieków wodnych jest zdecydowanie ciekawszy niż inny nasz park jakim jest Las Bródnowski, choć trudno je porównywać, są po prostu inne.

Dlatego warto pytać Władzę Dzielnicy Targówka o umożliwienie udostępnienia tego miejsca mieszkańcom. Przez tego typu pytania, być może uda się w szybszym terminie wykonać prace, które pozwolą na bezpieczne spędzanie tam czasu. Być może uda się również nazwać ten kawałek dzikiego miejsca, co sprawi, że nie będzie to miejsce nieokreślone, gdzieś na dalekim Elsnerowie. Elsnerowie, którego nazwy większość warszawiaków nie kojarzy i nie wie gdzie się znajduje.  A przecież rewitalizacja Kanału Bródnowskiego może pozwolić na łatwe dotarcie do tego miejsca oraz zbiornika retencyjno-rekreacyjnego, który ma powstać w bezpośrednim sąsiedztwie tego lasu bez nazwy.

Po tym mailu przejechaliśmy cały las w szerz i wzdłuż, tam gdzie się tylko dało dotrzeć rowerem. Choć na mapie Google są tu zaznaczone normalne ulice – Gwarków i Skorpiona – to nie było łatwo. W niektórych miejscach ścieżkę tarasują zwalone drzewa. W innych pokrzywy są wyższe od dorosłego człowieka. Samochodem wjechać do lasu udaje się chyba tylko ludziom, którzy wyrzucają tu śmieci. Pełno tu gruzu,  butelek, opon – widać, że opróżniane na dziko są całe kontenery.

Mimo że zaniedbany, to las ma duży potencjał. Płynie przez niego kanałek, nad którym dawno temu przerzucono mostki. Miejscami las jest suchy i sosnowy, miejscami podmokły i bobry mają tu swoje żeremia. W niektórych miejscach ciągną się tajemnicze tory, o których wspominaliśmy w jednym z poprzednich artykułów. A niedaleko przy ul. Bardowskiego ma zostać zbudowane sztuczne jeziorko.

Miejsce ma też ciekawą historię. Jeszcze sto lat temu mieścił się tu Fort XII Twierdzy Warszawa o nazwie Anoninów (po wsi która znajdowała się tu wcześniej, używana jest też nazwa Fort Utrata). Fortyfikacja wybudowana za cara w latach osiemdziesiątych XIX wieku należał do pierścienia fortów otaczającego Cytadelę. Podobny fort do dziś istnieje w Lesie Bródnowskim i zajmowany jest przez wojsko.

Fort Antoninów, tak jak jeszcze jeden z naszej dzielnicy Fort Lewinów, został rozebrany na mocy rozkazu z 1909 roku. Ale jeszcze długo istniała prowadząca do niego droga (na przedłużeniu ul. Nieświeskiej), a nie tak dawno widoczne były wzniesienia gruntu, które są pozostałościami po fortyfikacji. Nam nie udało się ich znaleźć, ale zrobili to niezawodni wikipedyści:

Zdjęcie pokazuje pozostałości po Forcie Utrata / fot. Hiuppo/Wikipedia

Fortu pewnie nie da się odbudować, ale odkryć jego ocalałe fragmenty już pewnie tak. Tak jak na Bemowie Fort Bema jest atrakcją przyciągającą mieszkańców, tak można sobie wyobrazić, że podobną rolę pełni Fort Antoninów w Lesie na Utracie. Oczywiście posprzątanym, zadbanym, z wygodnymi alejkami.

Problem polega na tym, że las na Utracie nie należy do Lasów Miejskich. Ta miejska instytucja administruje m.in. Lasem Bródnowskim i tam jako tako to wygląda – nie ma śmieci, są eleganckie ścieżki. Las na Utracie należy do Nadleśnictwa Jabłonna, które ma pod opieką całe kompleksy leśne pod Warszawą i ten skrawek zieleni nie za bardzo ich interesuje.

Dzielnica podjęła rozmowy z nadleśnictwem w sprawie zadbania o las, ale na razie efektów żadnych nie ma.