Tory kolejowe są nieodłącznym elementem naszej dzielnicy. DK Świt planuje przenieść nas do zamierzchłych czasów, gdy powstawały.
Kolej skutecznie oddziela Bródno i Targówek od Pragi i reszty Warszawy: jadąc do centrum samochodem tory możemy pokonać tylko przy Radzymińskiej, na rondzie Żaba i Trasą Toruńską. To część liczącej 475 kilometrów trasy z Mławy przez Warszawę i Lublin do Kowla na dziś ukraińskim Wołyniu. Tory te zbudowali Rosjanie w latach 1874-1877 i po ich powstaniu na Bródnie nic nie było już takie jak dawniej.
Nowiutki Dworzec Warszawa-Praga w 1877 roku, na zdjęciu autorstwa Maksymiliana Fajansa
Pod koniec XIX wieku po naszej stronie torów zaczęło powstawać Nowe Bródno. To tutaj stanął największy wtedy dworzec na tej linii w Warszawie o nazwie Warszawa-Praga. Wszędzie wokół zaczęły powstawać warsztaty obsługujące kolej i domy jej pracowników, później także szkoła kolejowa. Przez długie lata kolejarze byli najważniejszą i bardzo szanowaną grupą społeczną na Bródnie.
Dziś niemal 140-letnie tory mają się dobrze, ale dworzec Warszawa-Praga (nie mylcie go z dzisiejszym przystankiem PKP niedaleko ronda Żaba) i większość innych kolejowych budowli już od dawna nie istnieją. O początkach kolei na Bródnie pisaliśmy tutaj.
Jeden z niewielu ocalałych budynów kolejarskich – przy ul. Palestyńskiej / fot. Dom Spotkań z Historią
Ale wkrótce powrócą! Przynajmniej wirtualnie.
Dom Kultury Świt w ramach programu „Patriotyzm jutra” pracuje nad komputerową wizualizacją wybranych budynków stacji Warszawa-Praga. Projekt o nazwie „Kolejarskie Bródno” ma przypomnieć mieszkańcom Bródna kolejarskie początki dzielnicy oraz odtworzyć istniejącą w XIX wieku infrastrukturę kolejową.
Będzie to kontynuacja pomysłu, w ramach której pół roku temu odworzono w komputerze przedwojenną ulicę Białołęcką. O tamtym projekcie pisaliśmy tutaj.
Chcemy oprzeć się na nieznanych w Polsce planach stacji Warszawa-Praga, które planujemy pozyskać z Państwowego Archiwum w Petersburgu. W Polsce ten temat to biała plama
– mówi targowek.info Bartosz Wieczorek z DK Świt, koordynator projektu.
Jednak rosyjskie plany nie będą jedynym źródłem wizualizacji. Organizatorzy projektu zbierają stare fotografie, rysunki i opisy budynków kolejowych na Bródnie. I zwracają się do wszystkich osób, które mogą mieć jakiekolwiek zdjęcia, plany czy informacje związane ze stacją Warszawa-Praga o kontakt z nimi. Szczegóły na oficjalnej stronie projektu: starebrodno.pl
Parowóz na stacji Warszawa-Praga w 1956 roku, zdjęcie autorstwa Wiesława Milewskiego
