Groby znanych osób i pomniki na Cmentarzu Bródnowskim. Gdzie ich szukać?

Największa nekropolia Warszawy z roku na rok ma coraz więcej mieszkańców… Tylko w 2021 roku na Cmentarzu Bródnowskim zostali pochowani między innymi: kultowy rysownik Papcio Chmiel, legendarny saksofonista Duduś, dziennikarz Rafał Poniatowski, restaurator Piotr Gessler. Podpowiadamy, jak odnaleźć najbardziej znane groby i pomniki na Bródnie.

Cmentarz Bródnowski powstał w 1884 roku na 65 hektarach, które władze Warszawy kupiły na terenie ówczesnej wsi Bródno. W kolejnych latach jego obszar powiększano kilkukrotnie – dziś cmentarz ma 114 ha powierzchni, pochowanych na nim jest około 1,2 mln osób.

Jako pierwsza na nowym cmentarzu spoczęła roczna dziewczynka Marysia Skibniewska, której grób można oglądać do dziś (kwatera 44G-VI-1, co odczytujemy jako: numer kwatery na słupku 44G, rząd szósty, grób pierwszy). Obecnie na rozległym terenie wokół niej pochowani są ludzie w każdym wieku, bogaci i biedni, sławni i bezimienni.

W okolicach dnia Wszystkich Świętych, po odwiedzeniu naszych bliskich, polecamy klimatyczny spacer po Cmentarzu Bródnowskim, który może urozmaicić poszukiwanie grobów znanych osób. Kto jest tu pochowany? Podajemy poniżej wybrane groby i ich położenie, w kolejności alfabetycznej wg. nazwisk.

Henryk Jerzy Chmielewski, lepiej znany jako Papcio Chmiel (kwatera 18D-VI-5). Artysta plastyk, rysownik i publicysta, autor kultowych komiksów z serii „Tytus, Romek i A’Tomek”. Uczestnik Powstania Warszawskiego, w wolnej Polsce odznaczony m.in. Orderem Orła Białego i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Roman Dmowski (kwatera 15A-V-2/5). Przedwojenny polityk i ideolog polskiego nacjonalizmu urodził się na Kamionku, a pochowany został na Bródnie. Jego pogrzeb w 1939 roku przerodził się w wielką manifestację, w której według różnych źródeł brało udział 100-200 tys. osób. Grób widać z alei głównej, kawałek za dzwonnicą po lewej stronie.

Bolesław Dubicki (25D-II-4). Wybitny zawodnik i trener zapasów. Reprezentował Polskę na Igrzyskach Olimpijskich w 1960 r. w Tokio i w 1964 r. w Rzymie. Uważany jest za twórcę potęgi zapaśniczej Legii Warszawa – kierował jej sekcją zapasów przez 30 lat i wychował dwóch mistrzów olimpijskich. Od 2017 roku ma na Targówku skwer swojego imienia.

Mieczysław Fogg (10A-I-4/5). Legendarny przed- i powojenny piosenkarz, baryton liryczny, wspaniały wykonawca takich utworów jak „Tango milonga”, „To ostatnia niedziela” czy „Jesienne róże”. Pochowany jest wraz z żoną Ireną tuż za pomnikiem Katyńskim.

Zbigniew Gessler (78D-VI-1). Założyciel słynnego rodu warszawskich restauratorów, m.in. ojciec Adama i Piotra Gesslerów, dziadek Mateusza Gesslera i teść Magdy Gessler. Zaraz po II wojnie światowej otworzył w Warszawie pierwszą cukiernię, był też radnym Warszawy oraz posłem za Sejm PRL (ze Stronnictwa Demokratycznego).

Piotr Gessler (78D-VI-1). Syn Zbigniewa, były mąż Magdy Gessler i ojciec ich córki Lary. Kontynuował rodzinną tradycję restauratorów, został pochowany w rodzinnym grobowcu.

Marian Glinka (73E-VI-29). Aktor i kulturysta. Zagrał w kilkudziesięciu filmach i serialach, choć dla pokolenia dzisiejszych 30. i 40-latków na zawsze będzie żeglarzem Barnabą z „Podróży Pana Kleksa”.

Andrzej Gmitruk (95A-5-17). Jeden z najsłynniejszych polskich trenerów bokserskich. Szkolił m.in. Andrzeja Gołotę, Tomasza Adamka i Artura Szpilkę. Na igrzyskach olimpijskich w Seulu w 1988 jego podopieczni zdobyli dla Polski cztery medale.

Tony Halik (31D-V-19). Słynny podróżnik, którego pamiętają wszyscy wychowani w PRL i oglądający z zapartym tchem program „Pieprz i wanilia”. Ale podróże do odległych krajów świata to tylko część burzliwego życiorysu Tony’ego Halika. Charakterystyczny grób poznacie z daleka – pomnik przedstawia plecak przerzucony przez krzyż.

Wacław Jankowski (66D-III-31). Popularny w pierwszych powojennych latach aktor i kabareciarz, szczególnie ceniony jako charakterystyczny odtwórca tzw. warszawskich typów (m.in. w pierwszym w historii kolorowym polskim filmie „Przygoda na Mariensztacie”).

Zygmunt Jórski (3A-IV-31/32). Artysta plastyk i właściciel ziemski. Jego majątek rozciągał się przed wojną na terenach dzisiejszego Zacisza (gdzie dziś jest ulica jego imienia). Zmarł bezdzietnie, pochowany w grobowcu rodzinnym żony.

Aleksander Kakowski (7A). – kardynał, jedna z najważniejszych postaci – tak duchowych, jak i politycznych – międzywojennej Polski. Członek Rady Regencyjnej, arcybiskup metropolita warszawski, prymas. W czasie wojny polsko-sowieckiej 1920 roku był wśród żołnierzy pierwszej linii w okopach obronnych wokół Radzymina.

Antoni „Kolka” Kolczyński (32C-III-14). Zdaniem wielu najlepszy polski pięściarz wszech czasów. Warszawski cwaniak, najpierw ze Starówki, później z Grochowa. Błyskotliwą karierę podczas której powalał na deski najlepszych, także w Madison Square Garden, przerwała wojna. Podczas jego pogrzebu w 1964 roku na Bródnie pojawiły się tysiące osób.

Halina Konopacka (67D-I-26). Wybitna lekkoatletka, pierwsza polska złota medalistka olimpijska. Na igrzyskach w Amsterdamie w 1928 roku została mistrzynią w rzucie dyskiem, a także zdobyła tytuł Miss tamtych igrzysk. Po wojnie wyemigrowała do USA, gdzie zmarła – jej prochy sprowadzono na Bródno, na którym spoczywa razem z rodzicami.

Jolanta Barbara Konopkówna (10A-I). Dziewczynka, uczennica gimnazjum, która w lecie 1952 roku utonęła w Wiśle. Jej piękny pomnik nagrobny jest bardzo często pokazywany na zdjęciach z Cmentarza Bródnowskiego. Pochowana jest tuż obok Mieczysława Fogga.

Czesław i Narcyz Kozłowscy. Jeden z wielu nagrobków Powstańców Warszawskich na Bródnie, lecz prawdopodobnie najbardziej znany ze wszystkich – dzięki realistycznym figurom dwóch braci walczących o wolność z bronią w ręku. Czesław miał 24 lata, Narcyz 17 lat, gdy razem zginęli pierwszego dnia Powstania, 1 sierpnia 1944 roku, w nieudanym szturmie na koszary na Pradze.

Bernard Marszałek. Motorowodny mistrz świata w klasie O-350, przedwcześnie zmarły w wieku zaledwie 31 lat, syn słynnego motorowodniaka Waldemara Marszałka.

Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz (46B-III-4). Nazywany „ojcem polskiego jazzu”. Muzyk jazzowy, saksofonista, kompozytor. Autor muzyki m.in. do takich kultowych seriali jak „Stawka większa niż życie”, „Czterdziestolatek” i „Alternatywy 4”. Został pochowany obok swojej żony, z którą przeżył ponad pół stulecia.

Henryk Niewiadomski ps. „Dziad” (12E-V-2/3). Jeden z najsłynniejszych przestępców lat 90. XX wieku, twórca gangu wołomińskiego. Zanim przeniósł się do Ząbek, wychowywał się na Targówku. Pochowany w jednym grobie z synem Pawłem ps. „Mrówa” i niedaleko brata Wiesława ps. „Wariat”, którzy obaj zginęli w gangsterskich porachunkach.

Krzysztof Ostasiuk (80E-II-19). Muzyk, wokalista heavymetalowy, śpiewał m.in. w zespołach Fatum i Hetman, mieszkaniec Bródna. Zmarł w wieku zaledwie 41 lat po wylewie przed własnym domem.

Rafał Poniatowski (60A). Dziennikarz radia RMF FM i telewizji TVN, ceniony za swój profesjonalizm i obiektywizm. Zmarł na raka w wieku 48 lat, na jego pogrzebie wieniec złożył m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich.

Łucja Prus (15D-I-13). Piosenkarka, wielokrotnie nagradzana na festiwalu w Opolu. Znacie ją na pewno z utworów „Nic dwa razy się nie zdarza” i „W żółtych płomieniach liści”. Mieszkała na Zaciszu.

Paweł „Kelner” Rozwadowski. Muzyk punkrockowy, wokalista i autor tekstów. Członek legendarnych zespołów Deuter i Izrael, współpracował też z zespołem Dezerter.

Stanisław Staszewski (10H-VI-22). Architekt, poeta, bard. Ojciec lidera zespołu Kult Kazika Staszewskiego, autor piosenek rozsławionych na płytach „Tata Kazika”, wśród nich „Baranka” czy „Celiny”. Na grobie napisano „Kochanemu tatusiowi – Syn”.

Władysław Szczepaniak (3H-III-16). Piłkarz, legenda warszawskiej Polonii i reprezentacji Polski. Zdobywca tytułu Mistrza Polski w 1946 r. W kadrze rozegrał 34 spotkania, w historycznym meczu z Brazylią na mistrzostwach świata 1938 r. był kapitanem.

Paweł Wypych (9C-III-19). Samorządowiec, prezes ZUS, minister w Kancelarii Prezydenta RP. Zginął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem 10 kwietnia 2010 roku.

Paweł Zarzeczny (20F-VI). Znany z ciętego języka dziennikarz sportowy, przede wszystkim piłkarski. Na pogrzebie żegnały go tłumy przy piosence „Sen o Warszawie” Czesława Niemena – hymnie jego ukochanej Legii Warszawa.

Edmund Zientara. Piłkarz, wychowanek Polonii Warszawa, zaś wieloletni zawodnik Legii. Pierwszy, który zdobywał z nią mistrzostwo i jako piłkarz, i jako trener. Był kapitanem Reprezentacji Warszawy podczas meczu otwarcia stadionu Camp Nou z Barceloną w 1957 roku.

Cmentarz Bródnowski to nie tylko miejsce pochówku ponad miliona ludzi, ale także pomniki wspominające tych, którzy własnych grobów nie mają.

Krzyż Katyński znajduje się tuż za bramą główną od strony ul. św. Wincentego, przed drewnianym kościołem, po prawej stronie (kwatera 6A). Obok białego brzozowego krzyża leży kamień poświęcony polskim ofiarom komunizmu. Prawie zawsze palą się tu znicze.

Pomnik żołnierzy AK – głaz poświęcony poległym i zmarłym żołnierzom Armii Krajowej 6-XXVI Obwodu Warszawa-Praga. Położony przy głównej alei cmentarza (katera 22A).

Pomnik ofiar II wojny światowej „ku wieczystej pamięci i chwale rozstrzelanych przez zbirów hitlerowskich w latach 1940-41 i prochy tych, co zginęli w Oświęcimiu, Mathausen i Gusen” (kwatera 114H).

Pomnik ofiar stalinowskiego terroru stoi w miejscu, w którym komunistyczna Służba Bezpieczeństwa w latach 1944-1956 potajemnie grzebała ciała zamordowanych więźniów politycznych (kwatera 45N).

Dodatkowo, na początku 2021 roku na Cmentarzu Bródnowski otwarto kolumbarium. Znajduje się w nim 1530 nisz, a w każdej z nich zmieszczą się cztery standardowe urny – co oznacza, że w najbliższych latach będą mogły tam zostać pochowane prochy 6120 zmarłych. Kolumbarium znajduje się przy murze od strony ulicy św. Wincentego (kwatera 116).