Tajemnicza wieża ledwo stoi

Sypie się jeden z najbardziej charakterystycznych i tajemniczych zabytków Targówka. Wieża z ul. Oszmiańskiej 9 zamiast stać się wizytówką dzielnicy, zaraz może się rozpaść.

Wieża stoi przy samych torach kolejowych w pobliżu ronda Żaba i od dawna intryguje mieszkańców, choć nikt z sąsiadów nie za bardzo pamięta do czego była używana. Pierwsi tropem wieży ruszyli internauci skupieni na forum Gazeta.pl, którzy przez wiele lat ustalili cały szereg faktów.

My zacytujemy fragmenty artykułu przygotowanego przez uczniów Gimnazjum nr 145 przy Krasiczyńskiej pt. „Tajemnicza wieża na warszawskim Targówku”. Artykuł powstał już ponad rok temu, ale warto go przypomnieć, bo został nagrodzony wśród 10 najlepszych szkolnych prac badawczych z całej Polski i znalazł się w Atlasie Zabytków Przemysłowych Narodowego Instytutu Dziedzictwa:

Budynek pochodzi najprawdopodobniej z przełomu XIX i XX wieku. Obiekt powstał na pewno po roku 1897. Pierwszym właścicielem, który oficjalnie zarządzał tym obiektem był Stanisław Katelbach, ale prawdopodobnie nie wybudował on całego zakładu. (…) Prawdopodobnie znajdowała sie tam podczas wojny szkoła podstawowa z trzema klasami, a w czasie Powstania Warszawskiego punkt sanitarno-opatrunkowy.

Do czego służyła wieża? Przed wojną w zakładzie produkowano wyroby drzewne w tym szpule dla przemysłu włókienniczego. Po wojnie był tu zakład wyrobów gumowych. Według często powtarzającej się wersji wieża potrzebna była do produkcji pary technologicznej napędzającej maszyny. Co ważne, budowla nie była obiektem kolejowym, choć sugeruje to położenie blisko torów.

Właścicielem wieży jest Miasto Stołeczne Warszawa, ale obiekt ma niejasną sytuację. Młodzi autorzy artykuły dotarli do właściciela znajdującej się w nim drukarni:

Obecnie obiekt zajmuje drukarnia „Poligrafus”, z której właścicielem udało się nam porozmawiać. Uzyskaliśmy cenne informację o obiekcie i jego sytuacji prawnej. Właściciel terenu nie poczuwa się do opieki nad niszczejącym zabytkiem. Od lat toczy spory z urzędnikami, w efekcie dziś stan zabytku jest opłakany, a jego sytuacja prawna niejasna.

Ciekawe czy spór skończy dopiero zawaleniem zabytku? Inne rozwiązanie jest takie, że przerwie go budowa obwodnicy Śródmieścia. Planowana trasa ma biec obok torów, właśnie w miejscu zakładu przy Oszmiańskiej. Ale mało prawdopodobne, że wieża doczeka jej budowy.

Artykuł „Tajemnicza wieża na warszawskim Targówku” autorstwa W. Młynarskiej, U. Bielskiej i  P. Sokołowskiego na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa

Więcej szczegółowych informacji o wieży z Oszmiańskiej 9 na forum Gazeta.pl

wszystkie zdjęcia: targowek.info