Smartfon przeniósł go w czasie

Nowoczesne smartfony pomagają odnaleźć się w przestrzeni, ale niektóre także przenoszą w czasie. Spotkało to naszego czytelnika Tomka, którego telefon przeniósł o sto lat wstecz, do miejscowości Głodna Wieś. Pojechaliśmy tam jego śladem i spotkaliśmy mieszkańca historycznej osady.

Podróż w czasie zaczęła się od e-maila Tomka, który nabył „wszystkomający” telefon:

Ostatnio kupiłem sobie hipermegawyrąbisty smartfon, który oczywiście – jak to dzisiejsze smartfony – potrafi wyświetlać informacje na podstawie lokalizacji. Od razu po włączeniu go i skonfigurowaniu zaczął mi pokazywać moją lokalizację (z dokładnością do kilku metrów, a mieszkam na Krasiczyńskiej 5), przy czym w jednej aplikacji, dokładnie AccuWeather określał, że jestem nie na Krasiczyńskiej, nie na Bródnie, a w Głodnej Wsi.

Tomek łatwo się nie poddał i drążył temat dalej. Odkrył, że Głodna Wieś to historyczna nazwa Starego Bródna, czyli rejonu Krasiczyńskiej. Nasz czytelnik wyszperał też, że pozostałością po niej jest krzyż – pamiątka po cmentarzu zadżumionych, który do dziś stoi przy Malborskiej.

Nam zostało jedynie pojechać na miejsce w poszukiwaniu śladów Głodnej Wsi. Osada, wymieniana też jako Gacia Wieś, ciągnęła się wzdłuż ul. Ostródzkiej. Chodzi o odcinek tej ulicy biegnący jeszcze w granicach dzisiejszej dzielnicy Targówek, od ul. Malborskiej do Trasy Toruńskiej. Ostródzką wszyscy kojarzą jako główną ulicę Zielonej Białołęki. Tymczasem historycznie jej główny fragment biegł przez Bródno. Ten odcinek po wybudowaniu Trasy Toruńskiej jest ślepą ulicą (w ramach modernizacji TT ma powstać kładką łącząca dwa odcinki Ostródzkiej, ale nie śpieszą się z jej ukończeniem).

Głodnych nakarmili

Rodzina pana Franciszka mieszka przy Ostródzkiej przynajmniej od trzech pokoleń

Dawniej Ostródzka była traktem prowadzącym do Warszawy. – Jechało się tędy na Brzeziny, a w drugą stronę ulicą św. Wincentego na Pragę i do Śródmieścia. Nie było bruku, wiosną tonęła w błocie. Przy naszej ulicy było 5-6 domów, wokół pola – opowiada pan Franciszek, który przy Ostródzkiej mieszka całe życie, czyli 80 lat, wcześniej urodzili się tu też jego ojciec i dziadek.

To ten ostatni opowiedział mu, skąd nazwa Głodna Wieś. – W czasie głodu ludzie z odległych wsi ciągnęli do Warszawy. Po drodze nigdzie nie dostali jedzenia, dopiero u nas. Wtedy przyjęło się mówić o Starym Bródnie Głodna Wieś – opowiada pan Franciszek, zastrzegając że sam tę historię usłyszał jeszcze przed wojną od dziadka, więc nie wiadomo, ile w niej prawdy.

Pan Franciszek do dziś pamięta nazwiska wszystkich sąsiadów. Wspomina, że komisariat i urząd Gminy Bródno mieściły się aż przy Tykocińskiej na Targówku. Za to do szkoły miał blisko. Lekcje odbywały się w nieistniejącym już domu u zbiegu ulicy Ostródzkiej i Tokarza.

Ogromne zmiany dla całe okolicy nadeszły dopiero wraz z budową bloków w latach 70-tych. Władze PRL odkupiły od gospodarzy grunty pod budowę osiedla. Pan Franciszek oddał trzy hektary, do dziś pamięta za ile. – Pola uprawne skupowano za 4,60 zł za metr, a grządki warzywne za 18-20 zł – mówi. Szybko potem powstały bloki, w tym ten przy Krasiczyńskiej, w którym mieszka Tomek.

Krzyż przy Malborskiej

Warto zatrzymać się na chwilę przy krzyżu stojącym przy ul. Malborskiej. Wcale nie jest to – jak wielu sądzi – zwykła przydrożna kapliczka. Krzyż stoi tu od 1708 roku i jest najstarszym cmentarnym pomnikiem nagrobnym w Warszawie. To jedyna pozostałość po Cmentarzu Epidemicznym, na którym chowano mieszkańców okolicy, m.in zmarłych w czasie epidemii dżumy. Zdewastowany pomnik wyremontowano w 1997 roku, zmieniono nieco jego kształt i przeniesiono o kilkadziesiąt metrów. Napis na obelisku brzmi:

Tu Michał Walemberger powietrzem ruszony z synem i córką leży, który od swey żony te pamiątkę odbiera, prosząc mijających do Boga o westchnienie na dusze leżących, w dzień drugi września wieku skończył, doczekał w rok Pański tysiąc siedemset ósmy

Krzyż nagrobny Michała Walembergera

Krzyż nagrobny Michała Walembergera

Pogoda dla smartfona

No dobrze, ale skąd Głodna Wieś w telefonie Tomka? To zapewne jakiś błąd samego serwisu Accu Weather. Także w wersji w zwykłej przeglądarce internetowej wskazuje Głodną Wieś w okolicy ul. Ostródzkiej i Krasiczyńskiej. Prawdopodobnie ktoś dodał tę nazwę do mapy na tej stronie. I nie tylko tę. W okolicy możemy trafić na inne stare nazwy sąsiednich wsi: Stefanówek, Ugory, Brzeziny, Ustronie, Zacisze, Lewinów.

Accu Weather pokazuje pogodę w Głodnej Wsi w stopniach Fahrenheita